Donderdag 19 en vrijdag 20 mei 2022 organiseert Stichting Hoogbouw in samenwerking met Reynaers een tweedaagse werkexcursie naar Antwerpen en Duffel. Op donderdag vangt het programma aan met een bezoek aan het Havenhuis van Zaha Hadid, afsluitend met diner en verblijf in Antwerpen. Vrijdagochtend wordt de Reynaers Campus in Duffel bezocht, alwaar het gezelschap zal worden verwelkomd door CEO Martine Reynaers. Diverse presentaties worden verzorgd o.a. over de uitdagingen bij gevels in hoogbouw en over het hoogbouwproject in Nieuw Zuid van KCAP.
Het gezelschap zal een bezoek brengen aan het ‘Avalon’ – de 3D Virtuel Reality ruimte waarin hoogbouwprojecten werkelijkheid worden. Ook wordt een rondleiding verzorgd door het Reynaers Technology Centre, het grootste private innovatie- en testcentrum in Europa. De uitnodiging wordt te zijner tijd gestuurd.
Wat is toekomstbestendige hoogbouw?
Nederland gaat de hoogte in. Zo kennen Rotterdam en Den Haag inmiddels al een indrukwekkende skyline en andere steden volgen rap. Er zijn al ruim 200 torens hoger dan 70 meter gerealiseerd, er staan er nog tientallen op stapel.
We worden dus steeds meer een hoogbouwland. Komt het door de toenemende vraag naar stedelijk wonen of de enorme hoeveelheid beleggingskapitaal? We vragen ons af welke impact hoogbouw heeft op thema’s als duurzaamheid, circulariteit, mobiliteit, milieubewustzijn en natuurbehoud. En hoe maak je hoogbouw aantrekkelijk?
Hoogbouw kent veel uitdagingen (te duur, valwinden, saai, betonnen stad, anonimiteit), maar ook veel kansen en juist die worden tijdens het congres benadrukt. Hoogbouw is erg belangrijk voor de verdichtingsopgave. Er wordt veel gebouwd boven het spoor en er worden inclusieve steden gecreëerd waarbij groen en architectuur steeds meer geïntrigeerd worden en waarbij reuring in de plint een belangrijke rol speelt.
Ook betaalbare huur in hoogbouw komt aan bod en er is aandacht voor het veelbesproken onderwerp houtbouw. Dit is heel duurzaam en biedt een oplossing voor de stikstofproblematiek en kan een stad ook esthetisch veranderen.
Het hoogbouwcongres ‘Wat is toekomstbestendige hoogbouw?’ vond plaats op donderdag 18 november 2021 in de Beatrix Theater in Utrecht.
Het jaarlijkse congres is een productie van Vastgoedjournaal in samenwerking met Fakton en Stichting Hoogbouw.
Programma
Opening plenaire programma en korte presentatie door dagvoorzitter Erik Faber, partner Fakton en voorzitter bestuur Stichting Hoogbouw
-Inleiding thema van de dag en Opening Hoogbouwvisie
-Terugblik op vorig jaar, inclusief beeld van de nieuwe Hollandse Hoogbouw dat vorig jaar tot stand is gekomen
Keynote Paul Stavert, partner / architect Powerhouse Company
-Visie op hoogbouw
-Wat is toekomstbestendige hoogbouw?
Ronald Daalman, market director / onwikkelingsmanager Fakton
-Bevindingen hoogbouwonderzoek onder G40
Discussietafel Hoogbouwvisie met Emiel Arends, ruimtelijk adviseur stadsontwikkeling Rotterdam en Jean van Zeeland, senior programmaleider ruimtelijke ontwikkeling Gemeente Eindhoven
-De uitbreiding van de hoogbouwzone
-De aandacht aan inclusiviteit t.o.v. eerdere visies
-Waarom heeft Rotterdam de grens opgerekt naar 250 meter?
-Hoe werken de gemeenten samen met de markt om hoogbouw te realiseren?
Caroline Bos, co-founder / principal urban planner UNStudio en directeur AM Concepts
-De rol van de plint bij hoogbouw en het verhoogde publieke maaiveld [met casuïstiek van Case FOUR high rise in het banking district in Frankfurt en De Zalmhaven in Rotterdam]
-Ontwerpstrategieën bij hoogbouw: ‘View sharing’ [met casuïstiek uit Melbourne (Australië) en de B’Mine Toren in Amsterdam]
Steven Delva, partner / landschapsarchitect DELVA Landscape Architecture / Urbanism
-Betekenis geven aan de nieuwe functie van landschap binnen stedelijke ontwikkelingen
-‘Join The Stage’ in Eindhoven
Hans Jansen, lead concept designer Scheldebouw
-Gevels van hoogbouw: waar moet je op letten?
-Uitdagingen en kansen
Anjelica Cicilia, acquisition & development director Syntrus Achmea Real Estate & Finance
-Hoogbouw vanuit beleggersoptiek
-Betaalbare huur in hoogbouw
Discussie onder leiding van dagvoorzitter Erik Faber met Noël Vergunst, wethouder stedelijke ontwikkeling, ruimtelijke ordening, cultuurhistorie, grondbeleid, cultuur Gemeente Nijmegen en Armand van de Laar, wethouder ruimtelijke en economische ontwikkeling, duurzaamheid en stadsbeheer Gemeente Rijswijk
-Hoe staan de G40 steden in de hoogbouwdiscussie?
-Is het juist makkelijker of moeilijker om hier hoogbouw te realiseren?
-Waar liggen de kansen binnen deze gemeenten?
Derek van den Berg, co-partner Rotterdamse Dromers
‘Gluren bij de buren’
-Hoe kunnen we hoogbouw beter incorporeren in de Nederlandse steden?
-Welke lessen kunnen we leren uit het verleden en wat zouden toekomstige oplossingen kunnen zijn?
Sneakpreview Dutch Highrise Innovation Award door Frank van der Hoeven, director of research architecture & built environment / associate professor urban design TU Delft en lid bestuur Stichting Hoogbouw
‘Thuis op hoogte’ door Marco Broekman, partner / architect / urban designer BURA urbanism
‘De high-rise toolbox’ Dam & Partners Architecten
‘Buitenruimte voor hoogbouw’ V8 Architects
Wonen op hoogte
Vanaf begin 2020 organiseerde het Van Eesteren Museum ontwerpend onderzoek naar Wonen op hoogte. Het stelde daartoe in navolging van illustere voorgangers voor en vlak na de Tweede Wereldoorlog een werkcommissie Wonen op hoogte in.
Deze zomer is de webpagina met daarop het rapport van de werkcommissie gereed gekomen, zie www.commissiewonenophoogte
Er is door het Van Eesteren Museum ook een overzicht gemaakt van Wonen op hoogte in Amsterdam met daarin uitgelicht een twintigtal interessante voorbeelden:
Donderdag 30 september is het resultaat gepresenteerd. Leden van de werkcommissie gingen onder leiding van Guido Wallagh [adviseur-partner INBO] in gesprek met Erik Faber [voorzitter bestuur Stichting Hoogbouw & partner Fakton Development], Pieter Klomp [adjunct directeur Ruimte en Duurzaamheid gemeente Amsterdam] en Wouter Veldhuis [rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving & directeur MUST].
U kunt de presentatie nakijken via https://youtu.be/PpZ49j6H3sQ
Projectbezoek Valley
Op woensdag 15 september heeft in samenwerking met Edge het projectbezoek aan Valley in Amsterdam plaatsgevonden.
Valley bestaat uit drie torens, die noord, west en zuid worden genoemd en hebben een hoogte van 100 meter (noord), 66 meter (west) en 76 meter (zuid). De torens zijn bovenop de onderste bouwlagen, die het hele perceel bestrijken, aan elkaar verbonden door middel van een ‘vallei’ van oplopende terrassen.
In de vallei zijn plantenbakken voorzien waar inheemse bomen en planten in worden geplaatst, waardoor het gebouw van onder tot boven met groen bekleed zal zijn. Naast dat dit een architectonisch statement is, is het ook een voorbeeld van duurzaam- en klimaatadaptief bouwen. De natuurinclusieve elementen die worden toegevoegd dragen bij aan het verkleinen van het hitte-eilandeffect.
Valley wordt gerealiseerd door EDGE Technologies en het ontwerp is van MVRDV. De groenstructuur aan de buitenzijde van het gebouw werd ontworpen door Piet Oudolf. De bouw vindt plaats door combinatie Valley Amsterdam bestaande uit Boele & van Eesteren en G&S Bouw. Het complex is eigendom van RJB Groep.
Het gebouw heeft een BREEAM Excellent (het meest gebruikte duurzaamheidskeurmerk ter wereld) certificering ontvangen van BREEAM NL. De bouw wordt voltooid najaar 2021.
Het projectbezoek werd afgesloten in het nieuwe clubhuis van AFC.
Toekomst & Toolbox Hoogbouw
Volop kansen en uitdagingen voor toekomstbestendige hoogbouw
Door de verdichtingsopgave wordt hoogbouw steeds interessanter. Hoe maken we dit rendabel? Met welke procedures moet u rekening houden? Wat zijn de uitdagingen? Wat zijn de hoogbouwkansen?
Op 16 september jl. zijn bovengenoemde vragen tijdens de praktische studiedag georganiseerd door Spryg aan de orde gekomen. Topexperts bespraken de meest relevante aspecten rond hoogbouw in Nederland.
Hoogbouw zonder emotie
Kan hoogbouw een positieve kwalitatieve bijdrage leveren aan de stad Haarlem? En hoe? Op uitnodiging van het ABC gaven een aantal experts op het gebied van architectuur en stedelijke ontwikkeling hun visie op deze vragen tijdens een besloten livestream op 26 januari jl. Deze digitale bijeenkomst werd georganiseerd in opdracht van de gemeente Haarlem in het kader van de schets Omgevingsvisie én sloot naadloos aan op de tentoonstelling Haarlemse Hoogbouw die nu in het ABC te zien is. Aan het woord komen: Thijs Asselbergs (architectuurcentrale); Hilde Blank, (BVR); Willem Hein Schenk (Stadsarchitect Haarlem); Diederik Dam (Dam & Partners Architecten); Caro van de Venne (Barcode Architects en bestuurslid Stichting Hoogbouw); Minouche Besters (buro Stipo) en Friso de Zeeuw (strategisch adviseur).
Nieuwjaarsbijeenkomst 2021
Tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst op maandag 25 januari 2021, georganiseerd door Stichting Hoogbouw in samenwerking met KNOB, is de winnaar van de Dutch Highrise Innovation Award bekend gemaakt.
BURA urbanism heeft gewonnen met haar voorstel ‘Thuis op hoogte‘.
Twee eervolle vermeldingen zijn gegaan naar Dam & Partners Architecten ‘De high-rise toolbox’ en naar V8 Architects ‘Buitenruimte voor hoogbouw’.
Programma van de digitale bijeenkomst
Welkomstwoord en introductie door Erik Faber, Stichting Hoogbouw & Fakton.
Kamiel Klaasse, NL Architects, verzorgt een presentatie over ‘Forum Groningen’. Forum Groningen is in oktober door de BNA uitgeroepen tot het beste gebouw van 2020.
Ronald Schleurholts, Cepezed, verzorgt een presentatie over de transformatie van het Shell-kantoor naar Park Hoog Oostduin.
Park Hoog Oostduin heeft in november 2020 de Gulden Fenix gewonnen.
Patrick van der Klooster, KNOB & Bouwfonds Property Development, gaat aansluitend in gesprek met Kamiel en Ronald.
Onderwerpen zijn in hoeverre hoogbouw past in een historische context en hoogbouw en erfgoed/hergebruik.
Frank van der Hoeven, Stichting Hoogbouw, KNOB & TU Delft, licht de achtergrond en argumentatie van de Dutch Highrise Innovation Award toe.
Erik Faber zal namens het bestuur van Stichting Hoogbouw de winnaar van de Dutch Highrise Innovation Award bekendmaken.
Projectbezoek The Terraced Tower
Stichting Hoogbouw heeft in samenwerking met Besix en Provast een projectbezoek aan The Terraced Tower aan de Boompjes in Rotterdam georganiseerd op 24 september.
Presentaties zijn verzorgd door Michel Mulder [Besix], Serge Spanjaard [Provast] en John Bosch [OZ]. Een rondleiding tot op grote hoogte, met een schitterend uitzicht, werd verzorgd door Philippe Collette, Dick Lok en Ruud van Besix.
Het projectbezoek was zeer geslaagd. Besloten is een tweede bezoek te organiseren. De uitnodiging voor dit bezoek wordt t.z.t. gestuurd aan het netwerk.
The Terraced Tower wordt een 110 meter hoge woontoren aan de Boompjes 55-57 in Rotterdam. De nieuwbouw is op de plek gesitueerd van het voormalige kantoorgebouw van Erasmus Verzekeringen. Het ontwerp is van OZ in opdracht van ontwikkelaar Provast. Op 15 juni 2018 is de 1e paal geslagen. Oplevering wordt in 2021 verwacht. In The Terraced Tower komt een grote variëteit aan appartementen met moderne, flexibele stadswoningen als uitgangspunt. In de nieuwe woontoren komen in totaal 340 woningen, huur- en koopwoningen. Het gebouw krijgt een tweelaagse ondergrondse parkeergarage met 212 parkeerplaatsen en een fietsenstalling voor 688 fietsen. Op de gehele begane grond komen diverse commerciële voorzieningen en horeca. Boompjes 55-57 was een karakteristiek gebouw uit 1969 ontworpen door architect Herman Bakker. Het complex was tot eind 2015 in bezit van Delta Lloyd.
Omgevingsrechtelijke aspecten 2
De ruimte voor binnenstedelijke (her)ontwikkeling wordt schaarser. Vanwege de enorme woningbouwopgave wordt er daarom weer meer gekeken naar uitbreiding. Een alternatief is hoogbouw. Hoogbouw kent specifieke, omgevingsrechtelijke vraagstukken die bij andere projecten geen of een minder grote rol van betekenis spelen. Daarom zet Advocaten van Van Riet in het tweede deel van deze tweeluik de belangrijkste aspecten op een rij; zo komen schaduwwerking, uitzicht en privacy, parkeren en betaalbaarheid / woningbehoefte aan de orde.
Een bijdrage van advocaat Wouter van Galen van Advocaten van Van Riet.
Lees verder >>>
Lees hier het eerste deel van de tweeluik terug, dat inging op de hoogbouwvisie, de plint, windhinder en brandveiligheid.
Omgevingsrechtelijke aspecten 1
Hoogbouw kent specifieke, omgevingsrechtelijke vraagstukken die bij andere projecten geen of een minder grote rol van betekenis spelen. Daarom zet advocaat Wouter van Galen van Advocaten van Van Riet in een tweeluik de belangrijkste aspecten op een rij aan de hand van onder meer voorbeelden en jurisprudentie. In dit deel komen de hoogbouwvisie, de plint, windhinder en brandveiligheid aan de orde.
Iedere gemeente heeft een stedenbouwkundige visie voor een locatie of gebied. Een stedenbouwkundige visie geeft een globaal beeld van zowel de mogelijkheden als beperkingen voor een locatie of een gebied. Initiatiefnemers kunnen aan de hand daarvan zien of een project ruimtelijk kan worden ingepast.
Een hoogbouwvisie is ook een stedenbouwkundige visie, maar dan specifiek gericht op hoogbouw. In een hoogbouwvisie worden veelal locaties of gebieden aangewezen die in meer of mindere mate geschikt zijn voor hoogbouw. Ook wordt in een hoogbouwvisie aangegeven wanneer sprake is van hoogbouw en aan welke voorwaarden de hoogbouw dient te voldoen.
Veel gemeenten beschikken over een hoogbouwvisie. De verschillen tussen de visies zijn groot. Dit heeft veelal te maken met de aan- of afwezigheid van een historische binnenstad, maar dat is zeker niet het enige. Het meest eenvoudige voorbeeld om de verschillen tussen de hoogbouwvisies te benadrukken, is al met de definitie van hoogbouw.
Lees verder de bijdrage van advocaat Wouter van Galen van Advocaten van Van Riet >>>